طرح تحقیق تک آزمودنی

طرح یک گروهی پیش آزمون پس آزمون

در این طرح، یک گروه آزمودنی انتخاب می شود و پیش از اعمال هر گونه مداخله ای، از لحاظ متغیر وابسته ارزیابی می شود.

به نمره ای که پیش از اعمال مداخله از آزمودنی ها گرفته می شود و مربوط به متغیر وابسته است، پیش آزمون گفته می شود.

بعد از اجرای پیش آزمون، آزمودنی ها در معرض یک مداخله ی آزمایشی قرار می گیرند و سپس، پس آزمون یا همان سنجش متغیر وابسته از آن ها به عمل می آید.

در این طرح، عامل های تهدید کننده ی اعتبار درونی، یعنی تاریخ، آزمون، بلوغ، اثر ابزار اندازه گیری، تعامل گزینش آزمودنی ها با عامل های دیگر و عامل های تهدید کننده ی اعتبار بیرونی یعنی تعامل آزمون و مداخله ی آزمایشی و تعامل گزینش و مداخله، مهار و کنترل نمی شوند.

این طرح برطرح قبلی برتری دارد و در مقایسه وسیع مورد استفاده قرار میگیرد تاثیر متغیر از روی تفاوت بین پیش آزمون مشخص می شود لکن امکان مقایسه با گروه کنترل وجود ندارد . نحوه عمل بدین صورت است که محقق از گروه موضوع مطالعه قبل از اینکه تحت تاثیر متغیر مستقل قرار گیرد آزمونی به عمل آید پس همان گروه را برای مدتی مشخص که بستگی به موضوع تحقیق و هدف آن دارد تحت تاثیر متغیر مستقل قرارمیدهد. در پایان محقق مجددا آزمون دیگری در باره این گروه اجرا میکند و تفاوت بین پیش آزمون و پس آزمون را مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار می دهد .

طرحهای تحقیق نیمه تجربی : در این طرحها کنترل بیشتری نسبت به طرحهای تجربی مقدماتی اعمال می شود . بدین معنی که یکی از دو عامل انتخاب تصادفی یا گروه کنترل وجود دارد نحوه کنترل با استفاده از فنون تجربه و تحلیل آماری صورت میگیرد

طرح تحقیق تک موضوعی که به عنوان طرح آزمایشی تک موردی نیز شناخته می شود، یک روش تحقیق است که برای مطالعه رفتار یک فرد یا گروه کوچکی از شرکت کنندگان استفاده می شود. برخلاف طرح‌های تجربی سنتی که شامل نمونه‌های بزرگ است، تحقیقات تک آزمودنی بر تجزیه و تحلیل فشرده رفتار یک شرکت‌کننده در طول زمان متمرکز است. این رویکرد اغلب در زمینه هایی مانند روانشناسی، آموزش و تحقیقات بالینی استفاده می شود، زمانی که مطالعه گروه های بزرگی از شرکت کنندگان امکان پذیر یا عملی نباشد.

ویژگی های کلیدی طراحی تحقیق تک موضوعی عبارتند از:

اندازه گیری مکرر:

رفتار شرکت کننده چندین بار قبل، حین و بعد از اجرای مداخله یا درمان اندازه گیری می شود. این به ردیابی هرگونه تغییر در رفتار و ارزیابی اثرات مداخله کمک می کند.

مرحله پایه:

قبل از معرفی هر مداخله ای، یک مرحله پایه ایجاد می شود که طی آن رفتار شرکت کننده بدون هیچ گونه دستکاری مشاهده و اندازه گیری می شود. این یک نقطه مرجع برای ارزیابی اثرات مداخله فراهم می کند.

مرحله مداخله:

پس از مرحله پایه، یک مداخله یا درمان برای ایجاد تغییر در رفتار شرکت‌کننده معرفی می‌شود. این مداخله می تواند یک روش آموزشی، درمانی یا هر دستکاری دیگری باشد که برای تأثیرگذاری بر رفتار طراحی شده است.

مرحله ترک:

در برخی موارد، پس از مرحله مداخله، ممکن است درمان متوقف شود تا در صورت بازگشت رفتار به سطح اولیه خود، مشاهده شود. این به ایجاد رابطه علت و معلولی بین مداخله و تغییر رفتار کمک می کند.

تکرار:

مراحل مداخله و ترک اغلب چندین بار تکرار می شوند تا از ثبات و قابلیت اطمینان اثرات مشاهده شده اطمینان حاصل شود.

تجزیه و تحلیل بصری: نمودارها معمولاً در تحقیقات تک موضوعی برای نمایش بصری رفتار شرکت‌کننده در مراحل مختلف استفاده می‌شوند. تجزیه و تحلیل بصری به محققان کمک می کند تا روندها، الگوها و اثرات بالقوه مداخله را شناسایی کنند.

ارزیابی عملکردی:

تمرکز پژوهش تک آزمودنی اغلب بر درک رابطه عملکردی بین مداخله و تغییر رفتار است. این شامل شناسایی متغیرهایی است که بر رفتار و نحوه تعامل آنها تأثیر می گذارد.

تعمیم و اعتبار اجتماعی:

در حالی که تحقیقات تک آزمودنی عمدتاً بر روی یک شرکت‌کننده متمرکز است، محققان همچنین ممکن است بررسی کنند که آیا تأثیرات مشاهده شده به سایر تنظیمات یا رفتارها تعمیم می‌یابد و آیا تغییرات معنادار و از نظر اجتماعی معتبر در نظر گرفته می‌شوند.

نمونه هایی از طرح های تحقیقاتی تک موضوعی عبارتند از:

طراحی A-B: در این طرح پایه، داده های پایه (A) جمع آوری شده و به دنبال آن یک مداخله (B) معرفی می شود. سپس اثرات مداخله بر رفتار مشاهده می شود.

طراحی A-B-A: این طرح شامل یک مرحله خروج (A-B-A) است که در آن مداخله حذف می شود تا مشخص شود آیا رفتار به سطح اولیه خود باز می گردد یا خیر.

طراحی پایه چندگانه: رفتارها، افراد یا تنظیمات مختلف برای ایجاد خطوط مبنا و معرفی مداخلات استفاده می شود. این طرح به ویژه زمانی مفید است که لغو درمان از نظر اخلاقی یا عملی امکان پذیر نباشد.

طراحی معکوس (A-B-A-B): این طرح شامل متناوب بین فازهای پایه (A) و مداخله (B) چندین بار برای ارزیابی برگشت پذیری اثرات است.

طرح‌های تحقیقاتی تک موضوعی بینش‌های ارزشمندی را در مورد اثرات مداخلات در سطح فردی ارائه می‌کنند و به محققان کمک می‌کنند تا تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد اثربخشی درمان بگیرند. با این حال، مهم است که اذعان کنیم که تعمیم یافته‌های حاصل از تحقیقات تک آزمودنی به جمعیت‌های بزرگ‌تر می‌تواند به دلیل تمرکز بر موارد فردی چالش‌برانگیز باشد.

جهت مشاهده مطالب روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی کلیک کنید.

مطلب آموزشی بالا مربوط به طرح تحقیق تک آزمودنی است که در سایت یونی تحلیل آن را در اختیار شما پژوهشگر عزیز قرار داده ایم.

طرح تحقیق تک آزمودنی

طرح تحقیق تک آزمودنی

طرح تحقیق تک آزمودنی