تحول ناشی از تدریس مشارکتی از نوع جیگ ساو در وضعیت سنتی تدریس دانش آموزان پایۀ پنجم

الگوهای تدریس ابزار مهمی برای گشودن راه سازمان دهی آموزش وپرورش در جهت استفاده از انواع هوش و افزایش یادگیری است. الگوهای تدریس مشارکتی رویکرد آموزشی مناسب برای استفاده از مسئله گشایی و تفکر و تحقیق با توجه به برنامه، اهداف و امکانات در اختیار می گذارد. الگوهای تدریس مشارکتی به لحاظ ساختاری زیرمجموعه خانواده الگوهای اجتماعی و برای آموزش همکاری است. در الگوهای تدریس مشارکتی دانش آموزان نقش اساسی بر عهده دارند. معلم به عنوان راهنما و هدایت کننده عمل می کند و وظیفه دارد شرایط یادگیری را فراهم نماید. اهمیت الگوهای تدریس مشارکتی در طرح ایجاد نظام جدید آموزشی ایران بسیار زیاد است. الگوهای گوناگونی در یادگیری مشارکتی معرفی شده اند که الگوی جیگ ساو یکی از مهم ترین آن ها تلقی می شود. در آن دانش آموزان به منظور دستیابی به یک هدف مشخص و برای اجرای کامل وظیفه محوله با یکدیگر همکاری می کنند. معمولاً، دانش آموزان به تیم هایی برای مطالعه فصلی از یک کتاب درسی گروه بندی می شوند. آنگاه هر کدام از اعضای تیم قسمتی از فصل را مطالعه نموده و مسئول آموزش آن به سایر اعضای تیم خود می شوند. کلاس های جیگ ساو علاوه بر ایجاد امنیت، حس همکاری و صمیمیت و جوّ عاری از تقلب و رقابت های خشونت بار و جلوگیری از جو عاطفی منفی و حس حسادت در دانش آموزان در محیط مدارس به انتقال علم و دانش با الگوی هدفمند و مناسب به دانش آموزان و گسترش مهارت های آنان کمک می کند. در تحقیق شبه آزمایشی حاضر الگوی تدریس مشارکتی جیگ ساو متغیر مستقل و متغیر وابسته پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. در این پژوهش 111 نفر از بین 210 دانش آموز مشغول به تحصیل در سه کلاس از شش کلاس پنجم دبستان امید انقلاب ناحیه 2 رباط کریم به عنوان گروه آزمایشی و 99 نفر بقیه به عنوان گروه کنترل به طور تصادفی انتخاب شدند.

گروه کنترل مطالب را – به شکل مرسوم و کاملاً مبتنی بر تلاش معلمان و سخنرانی های آنان دربارة مطالب – یاد گرفتند درحالی که در گروه آزمایشی الگوی مشارکتی از نوع جیگ ساو به کار گرفته شد. اندازه اثر از طریق تقسیم تفاوت بین دو میانگین (میانگین الگوی تدریس جیگ ساو (آزمایشی) 18/46 و میانگین الگوی تدریس سنتی (کنترل) 16/02 بر انحراف معیار گروه “کنترل” یا گروه “کل کلاس” (2/24) به دست می آمد که اندازه اثر در این مورد 1/08 انحراف معیار محاسبه شد. در این تحقیق نمره میانگین “گروه آزمایشی” در مقابل هشتادوششمین صدک توزیع فراوانی “کل کلاس” شاگردان قرار گرفت و نتیجه نشان دهنده تفاوت بارز در پیشرفت دانش آموزان دو گروه آزمایشی و کنترل و افزایش یادگیری دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آن ها در الگوی جیگ ساو می باشد. آنچه که به طور عددی نمایش داده می شود مبتنی بر تأثیرات آموزشی، مستقیم و حساب شده الگو بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. اما، تأثیرات پرورشی و غیرمستقیم استفاده از الگوی جیگ ساو بر مهارت های اجتماعی، فردی، شناختی، رفتاری و خودآگاهی دانش آموزان که بسیار زیاد است محاسبه نشده است. نتایج این تحقیق تأثیر استفاده از این الگو در دروس دیگر و پایه ها و مقاطع مختلف را نوید می دهد. استفاده از فرمول اندازه اثر بررسی معلمان را برای نشان دادن تأثیر الگوهای جدید تدریس در تحقق اهداف آموزشی و مقایسه آن با روش تدریس سنتی آسان می سازد.