بررسی تأثیر آموزش فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی

امروزه فراشناخت یکی از مهم ترین عوامل تبیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان محسوب می شود (موارخ، 1999). منظور از فراشناخت آگاهی فرد از فرایندهای شناختی خویش وکنترل و تنظیم شناخت است (فلاول، 1985). به منظور بررسی تأثیر آموزش مهارت های فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی درس ریاضی 118(57 دختر و 61 پسر) دانش آموز چهار کلاس دوم راهنمایی یکی از شهرستان های استان فارس انتخاب شدند و به روش تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی با تشکیل گروه های 6-5 نفری به مدت چهار هفته در کلاسهای درسی تکالیف ریاضی را به شیوه فراشناختی انجام دادند. این گروه به نوبت پرسش ها را می خواندند و به بحث و استدلال کردن دربارة راهبردهای انجام دادن تکالیف و شباهت ها و تفاوت های هر مسئله با مسائل قبل و بررسی راه حل ها می پرداختند و سپس میزان یادگیری و اطمینان خود را از داشتن توانایی آموختن ریاضی بازبینی می کردند.

آموزش گروه کنترل به شیوة معمولی بود. در پایان دوره، نمرة یادگیری درس ریاضی هردو گروه آزمایشی به گونه ای معنادار بیش از گروه های کنترل بود (p=0/02, df=11, t=2/33). همچنین، دانش آموزانی که در درس ریاضی ضعیف بودند، به گونه ای معنادار بیش از دانش آموزان قوی از برنامه آموزش فراشناختی سود بردند. نتایج این بررسی بیانگر لزوم انجام دادن اصلاحاتی از نظر آموزش مهارت های فراشناختی در برنامة درسی مدارس و آموزش ریاضی است.