ادبیات و پرسشنامه برنامه درسی پنهان شیخی

ادبیات و پرسشنامه برنامه درسی پنهان شیخی

مقدمه برنامه درسی پنهان

در فضای آموزشی قرن 21 مقوله های سرعت، دقت، مهارت و اطلاعات و فناوری های نوین مطرح است. در این فضا، کلاس درس، تحت عنوان سلف سرویس عمومی و مدرسه، تحت عنوان جمهوری دانش نام می گیرد که از استانداردهایی خاص پیروی می کنند که باید در به کارگیری آنها دقت های لازم اجرائی ویژه لحاظ گردد.

لذا وجود خصوصیات و شرایط لازم در فرایند یاددهی- یادگیری در کلاس درس که مطابق نیازها و ویژگی های فراگیران می باشد، طبق استاندارد سازی یعنی تعیین آنچه که باید انجام شود و اجرای آن، باید به بهترین وجه ترسیم شود. در این فضای آموزشی عقیده بر این است که به منظور تدوین استانداردها بالاخص در یک کلاس و فضای آموزشی باید برنامه و نیازهای فراگیران لحاظ گردد.

ادامه

محیط آموزشی لازم است با تکنیک های جدید آموزشی آراسته گردد، زیرا عقیده بر این است که انطباق های خلاق پویا به طور مؤثری در فضای کیفی آموزشی تأثیر دارد. انطباق های خلاق می توانند برنامه های درسی را به یکدیگر مرتبط کنند و مفاهیم عینی- ذهنی را عینی تر سازند و برخی درس ها و محتواها در فضای مناسب که بر اساس استانداردها غنی شده اند بر یادگیری تأثیر به سزایی دارد(ترکمندی، 1385).

در نتیجه نیاز به برنامه ریزی مدون از سوی معلمان و تلاش در راستای پرورش خلاقیت دانش آموزان و توجه به ابعاد برنامه درسی پنهان احساس می شود. در ابتدای مفهوم برنامه درسی پنهان توضیح داده خواهد شد، در ادامه مفهوم خلاقیت ذکر خواهد و در آخر مطالعات صورت گرفته در خصوص متغیر های پژوهش در داخل و خارج کشور گزارش داده خواهد شد.

نمونه ای از پرسشنامه برنامه درسی پنهان شیخی:

تعریف ومفهوم برنامه درسی

کلمه ی برنامه درسی، معادل واژه “curriculum“ است و از نظر لغت از کلمه لاتین (currere) به معنای راهی که باید طی شود گرفته شده است. این تصور بر یک مسیر یا برخی موانع یا وظایفی دلالت می کند که هر فرد بر آن ها غلبه پیدا می کند. یعنی مقوله هایی که دارای آغاز و انجام است و باید هدف هایی از آن ها منتج شود (ملکی، 1381: 8) . “آیزنر ” در تعریف برنامه درسی می گوید:« برنامه درسی عبارت است از یک سلسله وقایع آموزشی طراحی شده که به قصد تحقق نتایج آموزشی برای یک یا چند دانش آموز پیش بینی شده است. (ملکی ، 1381: 14).

 برنامه درسی پنهان

برنامه ریزی درسی شامل سازماندهی یک سلسله فعالیت های یاددهی – یادگیری به منظور ایجاد تغییرات مطلوب در رفتار یادگیرنده و ارزشیابی میزان تحقق این تغییرات است ( پورظهیر، 1377: 40). با این وجود دربسیاری از موارد برنامه درسی از فهرستی از هدفهای آموزشی ومطالبی که در مدارس باید تدریس شود تجاوز نمی کرد؛ درسالهای اخیر مفهوم برنامه درسی گسترش یافته است، تا آنجا که برنامه تفصیلی کلّیۀ فعالیتهای یادگیری یادگیرنده،انواع وسایل آموزشی،پیشنهاداتی در مورد راهبردهای یاددهی- یادگیری وشرایط اجرای برنامه را شامل شده است»

جهت مشاهده و دانلود ادبیات و پرسشنامه راهبردهای یادگیری(شناختی و فراشناختی) کرمی کلیک کنید .

ادامه برنامه درسی پنهان

(لوی ،ترجمه فریده مشایخ،1380: 24). «واژه برنامه بیش از هرچیز مفهوم تفکر،محاسبه و پیش بینی را درخود نهفته دارد.بنابراین زمانی می توانیم واژه برنامه واصطلاح برنامه ریزی را بکار بریم که قبل از هر اقدام اجرایی به سؤالهای ذیل جواب حساب شده قطعی وصریح داده باشیم:

• غرض وهدف اصلی از انجام این عمل چیست؟
• با چه روشی بهتر می توان این عمل را انجام داد؟
• به چه نوع وسائلی احتیاج داریم؟
• مراحل اجرای عمل دارای چه نظم وبه چه صورت هایی انجام شود؟
• با چه ضوابطی می بایست انجام این عمل ونتایج حاصله را ارزشیابی کرد؟»(پروند،1379: 9).

ادری ونیکلس (ترجمه داریوش دهقان،1377ص10) مفهوم برنامه درسی را در چهار محور زیر شرح داده اند:

1. «فراهم آوردن تمام منابع دانش موجود وداوریهای بصیرانه در مورد اهداف تدریس،چه در مورد دروس یک موضوع خاص یا در مورد برنامه درسی به طور کلی وبررسی دقیق آنها.
2. تهیه وامتحان آن روشها ومواد آموزشی بکار رفته در مدارس که قضاوت می شود بالاترین احتمال دستیابی به هدفهایی دارند که معلمان در مورد آنها توافق کرده اند.
3. ارزیابی میزانی که کار برنامه ریزی شده در واقع به هدفهایش رسیده،همچنین ممکن است انتظار رود که این قسمت از مرحله، افکار جدیدی در مورد خود اهداف بر انگیزاند.
4. بنابراین عنصر نهایی،بازخورد بدست آمده از تمام تجربیات است تا نقطه شروعی برای مطالعات بیشتر فراهم شود.

«امروزه مفهوم برنامه درسی وسیع تر از تهیه وتدوین رئوس مطالب درسی است و آن عبارت است از پیش بینی کلیه فعالیتهایی است که دانش آموز تحت رهبری وهدایت معلم در مدرسه(وگاهی خارج از آن) برای رسیدن به هدفهای مشخص باید انجام گیرد»(پورظهیر،1377: 40).

جهت مشاهده و دانلود ادبیات و پرسشنامه یادگیری خود راهبر ویلیامسون کلیک کنید .

 عناصر برنامه درسی

معمولاً برنامه های درسی از عناصری تشکیل شده اند که ترکیب وهماهنگی مناسب آنها در کنار یکدیگر مؤفقیت یک برنامه درسی را تضمین می کند.در اینجا به مواردی اشاره می شود که می توانند بعنوان عناصر کلیدی در هر برنامه درسی مد نظر قرار گیرند.

هدفها[1]

هیچ فعالیتی در آموزش وپرورش انجام نمی شود مگر اینکه هدفمند باشد.«سئوال من باید بکوشم که دانش آموزانم به چه دست یابند؟ظاهراً به نظر می رسد که سؤالی کاملا آسان می باشد.

با این حال اغلب موجب بعضی مشکلات می شود.این پرسشی است که به نظر می رسد برخی معلمان هرگز از خودشان نمی پرسند.دانشجو معلمان دانشکده های علوم تربیتی تقریبا آن موقعی که می خواهند به تمرین آموزگاری بپردازند اغلب از خود ویا معلمانشان می پرسند«من چه چیزی را باید تدریس کنم؟»«چه روشهایی باید بکار برم؟»ولی به ندرت می پرسند که «من باید بکوشم تا دانش آموزانم به چه دست یابند؟» درست است که در بعضی جاها در یادداشتهای آمادگی شان معمولاً اظهار کوتاهی در مورد هدف دیده می شود ولی این اغلب برحسب محتوایی که باید یاد گرفته شود یا مهارتی که باید بدست آید بیان می گردد.»

( ادری ونیکلس،ترجمۀ داریوش دهقان،1377: 38). «این آرمان ها و هدفهای آموزش و پرورش،معیار هایی هستند برای انتخاب دروس،محتوای آنها،تنظیم روشهای آموزش،تهیه آزمون  و وسایل  ارزشیابی.در حقیقت، کلیه قسمتهای مختلف برنامه درسی،وسایل رسیدن به مقاصد آموزش وپرورش هستند.از این رو،برای مطالعۀ برنامه های درسی به طور منظم وآگاهانه،ابتدا باید اطمینان حاصل شود که هدفهای آموزش وپرورش تعیین ومشخص شده است»(تایلر،ترجمۀعلی تقی پورظهیر،1381: 11).

[1] . Goals

جهت مشاهده و دانلود مبانی نظری و پرسشنامه در ارتباط با علوم انسانی کلیک کنید .

 منبع پرسشنامه لاتین روانشناسی : https://ppc.sas.upenn.edu/