بررسی میزان توجه به کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری در فیلم های آموزش ریاضی مقطع ابتدایی

این پژوهش با هدف بررسی میزان تحقق کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری در فیلم های آموزش ریاضی مقطع ابتدایی ـ تولید شده در دفتر فناوری آموزشی آموزش و پرورش ـ انجام شده است. بدین منظور پس از بررسی نظریه های یادگیری، اصول ارائه محتوای آموزشی از این نظریه ها استخراج و میزان رعایت این اصول در هر قسمت از فیلم های یاد شده با روش «تحلیل محتوای مقوله ای» ـ بدون نمونه گیری ـ بررسی شده است. نتایج به دست آمده از بررسی 105 قسمت فیلم آموزش ریاضی در پنج پایه مقطع ابتدایی نشان داده است که برخی کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری مورد نظر این پژوهش در تهیه و تولید این فیلم ها، مورد توجه قرار نگرفته اند. مهم ترین این کاربردها عبارت اند از: وضوح اهداف، مرور مطالب پیش نیاز، ارائه پیش سازمان دهنده ها، جلب توجه، سازمان دهی مطالب، جمع بندی و پایان هر قسمت از فیلم ها. یافته های پژوهش حاضر دربارۀ مقوله های ذکر شده حاکی از آن است که: اهداف رفتاری در هیچ یک از قسمت های این فیلم ها به صورت واضح و روشن مشخص نشده اند. مرور مطالب پیش نیاز و ارائه پیش سازمان دهنده ها ـ به ویژه در فیلم های پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی ـ به ندرت دیده شده است (در یک قسمت از 62 قسمت این فیلم ها؛ مرور مطالب پیش نیاز و در 6 قسمت؛ ارائه پیش سازمان دهنده ها انجام شده است). جلب توجه غیرکلامی، حداکثر در 12 درصد قسمت های فیلم های هر پایه انجام شده و از تنوع قابلیت های فیلم و دوربین در جلب توجه بهره گیری نشده است. سازمان دهی مطالب دربیشتر قسمت های مورد بررسی (77 درصد آن ها) انجام نشده و جمع بندی و نحوه پایان یافتن بیشتر قسمت های فیلم های پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی (جمع بندی در 89 درصد قسمت ها و نحوه پایان یافتن در 81 درصد قسمت ها) نامشخص است.