اثربخشی ارائه، ساخت فردی و ساخت گروهی نقشه مفهومی به عنوان یک راهبرد آموزشی

رویکرد سازنده گرایی یکی از چارچوب های نظری مهم در شکل گیری و هدایت بازنگری ها و فعالیت های جدید آموزشی است. تأکید ساختن گرایان بر این است که افراد دانش را فعالانه می سازند. یکی از روش های آموزشی نوین که ارتباط بسیار نزدیک با رویکرد سازنده گرایی دارد، نقشه مفهومی است. نقشه مفهومی بازنمایی تجسمی روابط معنادار میان مفاهیم است. هدف کلی پژوهشی که مقاله حاضر براساس یافته های آن تهیه شده، تعیین اثربخشی استفاده از نقشه مفهومی به عنوان راهبرد یاددهی ـ یادگیری است. اهداف جزئی این پژوهش مقایسه اثربخشی شیوه های ارائه نقشه های مفهومی از پیش آماده شده با نقشه های مفهومی تهیه شده از سوی فراگیران و همچنین مقایسه اثربخشی شیوه های انفرادی و گروهی تهیه نقشه مفهومی است. آزمودنی های پژوهش 55 معلم مقطع ابتدایی بود که در یک دوره آموزشی ضمن خدمت در سه کلاس شرکت داشتند. طرح پژوهشی یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. در این پژوهش آزمودنی ها در سه گروه آزمایشی مشارکت داشتند. برای گروه اول آزمایشی نقشه های از پیش آماده شده در فرایند آموزش کلاسی ارائه شد. گروه دوم به صورت انفرادی و گروه سوم به صورت گروهی به تهیه نقشه های مفهومی پرداختند. یافته های پژوهش نشان می دهند که میانگین نمرات پس آزمون های هرسه گروه نسبت به پیش آزمون ها افزایش یافته است، اما بیشترین تأثیر نقشه مفهومی در شیوه ساخت انفرادی نقشه مفهومی و کمترین تأثیر آن در ارائه نقشه های مفهومی مشاهده شده است.