مقیاس خودپنداره

مقیاس خودپنداره

مقیاس خودپنداره

مقیاس خودپنداره : خود بر اثر جمع شدن تجربیات در فرد شکل میگیرد و تغییر پیدا میکند. این عمل ، کلی ، ساولیوان  ، مید معجزه آسا به وسیله محققان زیادی مانند کولی و… به تصویر کشیده شده است. خودآگاهی شرط اساسی وجود انسان است که در خالل ماههای اول زندگی شکل میگیرد. کودک به تدریج شروع به تشخیص حضور افراد مهم و مؤثر که باعث به وجود آمدن مرحلهای برای شروع آگاهی از خود به عنوان یک فرد مستقل است، میکند. کودک مانند عنکبوت بیسر و صداو صبور والت ویتمن است که شروع به بیرون دادن تار میکند تا به اکتشاف محیط وسیع اطراف بپردازد.

 شکل گرفتن خود، مظهر ویژه نیاز عمومی انسان به تشخیص بعضی قوانین پایدار از جهان احساسات مستمر است. از آنجا که خود، پدیدهای ذاتی و غیراکتسابی نیست بلکه فرایندی است که بر اثر تجربیات تکامل مییابد، به طور قابل مالحظهای قابلیت انعطاف و تغییرپذیری و استعداد نامحدودی در رشد و تکامل و خودشکوفایی دارد. مهمترین نیروهایی که باعث شکل دادن به خود میشوند، افراد مهم دیگر هستند. به طورکلی، وجود پدر و مادر در شکل دادن وکسب تصور از خود در کودکی، حیاتی است (عبدالملکی، 5286).

خودپنداره شامل نگرش‏ها، احساسات و دانش ما درباره توانایی، مهارت و قابلیت پذیرش اجتماعی است. خودپنداره تمام ابعاد شناختی، ادراکی، عاطفی و رویه‏های ارزیابی را در بر می‏گیرد. بنابراین، مجموعه نگرش‏های شخص به خود را خودپنداره می‏نامند. متفکران به ویژه در قرن حاضر، بر این باورند که صرفاً انسان دارای تجربه خودپنداره است و تجربه­ روان‏شناختی منحصر به انسان است.

خودپنداره یک واژه کلی است که سه مؤلفه دارد:

•  تصویر خود، که به شیوه توصیف از خودمان یعنی به آنچه فکر می‏کنیم هستیم اشاره دارد. (خواه بر اساس واقعیت یا خلاف آن باشد . )

•  عزت نفس، که به طور اساسی جنبه ارزشیابی دارد و به حدی اشاره می‏کند که ما خویشتن را دوست داریم، می‏پذیریم و ارزش دارد درباره آن فکر کنیم.

•  خود آرمانی، همان چیزی است که دوست داریم باشیم و این ممکن است وسعت و درجات متفاوتی داشته باشد. هر چه فاصله بین تصویر خود و خود آرمانی زیادتر شود عزت نفس کاهش پیدا می‏کند.

مقیاس خودپنداره یک ابزار روان سنجی است که برای سنجش خودپنداره یا عزت نفس فرد استفاده می شود. خودپنداره به مجموعه ای از باورها و ادراکاتی که افراد درباره خود دارند، از جمله ارزش خود، توانایی ها، ظاهر، ارزش ها و نقش های خود اشاره دارد. عزت نفس جنبه خاصی از خودپنداره است که به ارزیابی کلی فرد و احساس شایستگی مربوط می شود.

مقیاس خودپنداره معمولاً شامل مجموعه‌ای از گزاره‌ها یا موارد است که از افراد خواسته می‌شود بر اساس میزان خوبی که هر عبارت افکار، احساسات و باورهایشان را درباره خودشان توصیف می‌کند، رتبه‌بندی کنند. پاسخ‌ها اغلب در مقیاس لیکرت داده می‌شوند، جایی که شرکت‌کنندگان میزان موافقت یا مخالفت خود را با هر عبارت نشان می‌دهند. سپس امتیازها برای ارائه معیار کمی از خودپنداره یا عزت نفس فرد محاسبه می شود.

در اینجا مراحلی وجود دارد که محققان یا پزشکان معمولاً هنگام استفاده از مقیاس خودپنداره دنبال می کنند:

انتخاب یک مقیاس:

محققان یک مقیاس خودپنداره تثبیت شده را انتخاب می کنند که اعتبار و قابل اعتماد باشد. نمونه هایی از مقیاس های پرکاربرد خودپنداره شامل مقیاس عزت نفس روزنبرگ و مقیاس خودپنداره تنسی است.

مدیریت:

به شرکت کنندگان مقیاس، چه بر روی کاغذ یا به صورت الکترونیکی داده می شود، و از آنها خواسته می شود که بر اساس تصورات خود به موارد پاسخ دهند.

امتیاز دهی:

پس از تکمیل مقیاس، پاسخ های آنها بر اساس کلید امتیازدهی از پیش تعیین شده امتیازدهی می شود. این منجر به یک نمره عددی می شود که نشان دهنده سطح خودپنداره یا عزت نفس آنهاست.

تفسیر:

نمرات در ارتباط با خودپنداره فرد تفسیر می شود. نمرات بالاتر معمولاً نشان دهنده خودپنداره یا عزت نفس مثبت تر است، در حالی که نمرات پایین تر نشان دهنده خودپنداره مثبت کمتر است.

مقایسه:

محققان ممکن است نمرات خودپنداره را در گروه‌های مختلف (مانند جنسیت، سن، زمینه‌های فرهنگی) مقایسه کنند تا تفاوت‌ها یا روندها را بررسی کنند.

روایی و پایایی:

محققان اغلب اعتبار و پایایی مقیاسی را که استفاده می‌کنند ارزیابی می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که ساختار مورد نظر را به دقت اندازه‌گیری می‌کند و به طور مداوم نتایج مشابهی را در طول زمان تولید می‌کند.

توجه به این نکته مهم است که خودپنداره ساختاری پیچیده و چندوجهی است. به این ترتیب، برخی از مقیاس‌های خودپنداره بر ابعاد خاصی مانند خودپنداره تحصیلی، خودپنداره اجتماعی یا خودپنداره فیزیکی تمرکز می‌کنند. محققان ممکن است از مقیاس‌های چندگانه برای دریافت جنبه‌های مختلف خودپنداره یک فرد استفاده کنند.

در حالی که مقیاس های خودپنداره ابزار ارزشمندی برای ارزیابی ادراک از خود هستند، اما محدودیت هایی دارند. افراد ممکن است پاسخ هایی ارائه دهند که منعکس کننده خود ایده آل آنها باشد تا خود واقعی آنها، که می تواند منجر به سوگیری در پاسخ شود. علاوه بر این، خودپنداره می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله هنجارهای فرهنگی، زمینه اجتماعی و تجربیات شخصی قرار گیرد که ممکن است همیشه به طور کامل توسط یک مقیاس استاندارد قابل درک نباشد.

هنگام استفاده از مقیاس خودپنداره، مهم است که این عوامل را در نظر بگیرید و نتایج را در چارچوب وسیع‌تر تجربیات فرد و محدودیت‌های ابزار اندازه‌گیری تفسیر کنید.

جهت مشاهده مطالب روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی کلیک کنید.

مطلب آموزشی بالا مربوط به  مقیاس خودپنداره است که در سایت یونی تحلیل آن را در اختیار شما پژوهشگر عزیز قرار داده ایم.

Site : www.unitahlil.ir

Instagram : unitahlil