پژوهش پدیدار شناسی

منظور از پژوهش پدیدارشناختی چیست؟

پژوهش پدیدار شناسی : پدیدار شناسی بر مبنای کار فلسفی ادموند هسرل (Edmund Husserl) قرار دارد. فرض پایه ای این فلسفه این است که در هر تجربه، یک وجود یا ساختار حقیقی وجود دارد. پدیدار شناسی بر چگونگی تجربه مردم از یک پدیدار خاص که جزء لاینفک تجربه است، متمرکز می شود. پدیدار شناسان، چگونگی ساخت مفاهیم افراد از تجربه، و چگونگی تشکیل مفاهیم گروهی یا فرهنگی توسط این مفاهیم فردی را کاوش می کند.

پژوهش پدیدار شناسی یک رویکرد پژوهشی کیفی است که بر کاوش و درک تجربیات انسانی از دیدگاه کسانی که آنها را تجربه کرده اند، متمرکز است. هدف آن کشف ماهیت، معنا، و ساختارهای این تجربیات است که به طور ذهنی توسط افراد درک و توصیف می شوند. پژوهش پدیدار شناسی به دنبال دستیابی به بینش عمیق در مورد تجربیات زیسته شرکت کنندگان و کشف مضامین و الگوهای اساسی است که از این تجربیات پدید می آیند.

ویژگی های کلیدی پژوهش پدیدار شناسی عبارتند از:

Bracketing (Epoche):

محققان براکتینگ را تمرین می کنند، که شامل کنار گذاشتن پیش فرض ها، سوگیری ها و مفروضات خود برای نزدیک شدن به تحقیق با دیدگاهی باز و بی طرفانه است. این به آنها اجازه می دهد تا تجربیات شرکت کنندگان را بدون تحمیل تفسیرهای خارجی بهتر درک کنند.

توصیف‌های غنی:

مطالعات پدیدارشناسی بر توصیف‌های غنی و مفصل از تجربیات مورد بررسی تأکید دارند. هدف محققان این است که تفاوت های ظریف، احساسات و جنبه های حسی تجربیات شرکت کنندگان را به تصویر بکشند.

پدیده علاقه:

پدیده علاقه محور اصلی مطالعه است. این می تواند یک تجربه، رویداد، مفهوم یا فرآیند خاصی باشد که شرکت کنندگان در زندگی خود با آن مواجه شده اند.

انتخاب شرکت کننده:

شرکت کنندگان معمولاً به طور هدفمند بر اساس تجربه آنها از پدیده مورد مطالعه انتخاب می شوند. محققان به دنبال شرکت‌کنندگانی هستند که بتوانند توصیفات عمیق و معناداری از تجربیات خود ارائه دهند.

جمع‌آوری داده‌ها:

داده‌ها اغلب از طریق مصاحبه‌های عمیق، پرسش‌نامه‌های باز یا یادداشت‌های روزانه جمع‌آوری می‌شوند. محققان شرکت کنندگان را تشویق می کنند تا افکار، احساسات و ادراکات خود را در رابطه با این پدیده به اشتراک بگذارند.

تجزیه و تحلیل داده ها:

تجزیه و تحلیل پژوهش پدیدار شناسی شامل یک فرآیند سیستماتیک کدگذاری، طبقه بندی و شناسایی مضامین در داده های جمع آوری شده است. محققان به دنبال وجوه مشترک و الگوها در میان توضیحات شرکت کنندگان هستند.

ماهیت و معنا:

هدف، کشف ماهیت یا معنای اصلی پدیده است. محققان چگونگی درک مشارکت‌کنندگان از تجربیات خود را بررسی می‌کنند و ساختارهای اساسی را که آن تجربیات را تعریف می‌کنند، شناسایی می‌کنند.

پدیدارشناسی متعالی:

این رویکرد که توسط ادموند هوسرل توسعه یافته است، بر کشف ساختارهای زیربنایی و ویژگی های اساسی تجارب آگاهانه تمرکز دارد. این شامل فرآیند کاهش برای رسیدن به جنبه های اساسی پدیده است.

پدیدارشناسی اگزیستانسیال:

این رویکرد، تحت تأثیر فیلسوفانی مانند مارتین هایدگر و ژان پل سارتر، بر جنبه‌های وجودی تجربیات انسانی تأکید می‌کند و مضامینی مانند اصالت، معنا و آزادی را بررسی می‌کند.

تحقیقات پدیدارشناسی در زمینه های مختلفی از جمله روانشناسی، جامعه شناسی، پرستاری، آموزش، فلسفه و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی آن ارائه درک عمیقی از تجربه انسانی است که به محققان امکان می دهد جنبه های پیچیده و ظریف آگاهی، ادراک و واقعیت زیسته را کشف کنند.

نقش محقق در پدیدار شناسی چیست؟

هدف و نقش محقق رسیدن به تجربه مشارکت کنندگان و دیدن آن چیزی است که آنها می بینند. در این زمینه، محقق و مشارکت کنندگان تحقیق، همکاران تحقیق هستند. بهتر است که محقق به عنوان نوعی وسیله یا تسهیل کننده در این فرآیند، در نظر گرفته شود. محقق، گفتارها را با اندک تفسیر مجدد یا تجدید شکل، اعلام می دارد.

پدیدار شناسی چگونه بر مفهوم متمرکز می شود؟

پدیدار شناسان، مفهوم زندگی روزانه را مطالعه می کنند. برای مثال، ارب، مطالعه ای پدیدار شناسانه را روی تجربه های ارتباطات گروه های اقلیت در درون فرهنگ غالب امریکایی، مانند مردم غیر سفیدپوست، انجام داد. ارب می خواست تا تجربه ارتباط با فرهنگ غالب را که هنجارهای ارتباطی متفاوتی از دیگران داشتند، را دریابد. بطور مثال، امریکایی های اروپایی که از ساختار قدرتی غالب در امریکا راضی هستند، گروههای نژادی و اقلیتی را به “خشونت زیاد” یا “خارج از کنترل” در بیان ظلم و ستم و تبعیض، متهم می کنند. این دیدگاه، گروههای فرهنگی اقلیتی را به گونه ای از ارتباطات متهم می سازد و از اصل پیام چشمپوشی می کند.

پدیدار شناسی را در کجا انجام می دهیم؟

یکی از چالش های تحقیق پدیدار شناسی، دسترسی به تعدادی از مشارکت کنندگانی است که آن پدیدار را تجربه کرده اند. مرگ عشق یک نفر، تولد و تجربه سرطان، به مکانهای خاصی محدود نمی شوند، بنابراین محقق جایی می رود که مردم دارای تجربه آن پدیدار خاص را پیدا نماید.

ایجاد گروههای مجازی در اینترنت، انتخاب مشارکت کنندگان برای تحقیق پدیدار شناسی را آسانتر ساخته است. چون این جوامع محازی به روی همه باز است، برای محقق کاملاً عادی است که تفسیرهای تجربه های نوشته شده را در وبلاگها (خاطرات آنلاین) و وب سایتهای حامی گروه، تحلیل نماید.

چگونه پدیدار شناسی را انجام دهیم و آن در هنگام اجرا، چه شکلی می گیرد؟

تحقیق پدیدار شناسی با داده های روایی شروع می شود، داستان ها و وصف را به مطالب ضروری محدود می کند و به تحلیل سیستماتیک کلمات و مفاهیم بکار رفته برای توصیف پدیدار، مشغول می شود. در این تلاش، محقق و مشارکت کنندگان، همکاران تحقیق هستند و هدف نهایی محقق، ایجاد فهم بهتری از پدیدار خاص توسط تاکید بر تفاسیر کسانی است که واقعا آن را تجربه کرده اند.

خروجی نهایی تحقیق پدیدار شناسی، توصیف ماهیت یا ساختار عمومی حیاتی یک تجربه است. این گزارش باید تا حد ممکن به دقت و واضح، واقعیت توصیف شده توسط شرکت کنندگان را منعکس سازد.

مطالب مشابه:

واژه نامه کاربردی عکس و فیلم در سال 1387 برای آگاهی بیشتر از اصطلاحات حوزه عکاسی و فیلم برداری تحقیقی را بر مبنای اطلاعات موجود در کتب و مقالات انجام دادم که حاصل آن گردآوری 143 واژه و تعریف مختصری برای هر یک از آنها بود که نتیجه ایتدایی آن را بر روی فتوبلاگ شخصی خویش نیز قرار دادم. فتوبلاگ من در سال 1391 حذف شد اما خوشبختانه عزیزان بسیاری از این مجموعه بهره بردند و از آن زمان تا کنون نسخه های بسیاری از این مجموعه را در گستره اینترنت دیده ام. اکنون این فرصت دست داد که با ویراستاری متن، آن را پیراسته و…

فلسفه و شهر، دوستی یا دشمنی چندی پیش (6 جولای 2015) مقاله ای با عنوان “Metrosophy: Philosophy and the City” نگاشته “David Kishik” در وبسایت نیویورک تایمز انتشار یافت که ترجمه بسیار خوبی از آن در تاریخ 26 مهر 1394 در وبسایت وزین ترجمان منتشر گردید. این مقاله به ارتباط میان فلسفه و شهر (یا به تعبیری کلانشهر) می پردازد و آن را از دو دیدگاه موافق و مخالف مورد بحث قرار می دهد. از سویی شهر را بستر وجود و ظهور فلسفه و فلاسفه از دوران باستان تاکنون می داند و از سوی دیگر فلاسفه ای همچون روسو (و به زعم من ابن خلدون) را…

مقالات را دركدام نشریه علمی منتشر كنیم؟ یکی از مهم‌ترین و همچنین شایع‌ترین اشتباهاتی که دانشجویان و اساتید دانشگاهی در انتخاب ژورنال (نشریه) برای ارسال مقاله خود مرتکب می‌شوند این است که به نوع ژورنال (نشریه) توجهی نمی‌کنند. متنی که در ادامه می‌آید را بر اساس تجربیاتم و سوالاتی که روزانه از پژوهشگران محترم دریافت می‌کنم نگارش کرده‌ام و در انتهای همین مطلب نیز به پاره ای از متداول‌ترین سؤالات در زمینه انتخاب ژورنال (نشریه) جهت ارسال مقاله و پاسخ به آن سؤالات پرداخته‌ام. ژورنال (نشریه) ها از نقطه نظرات متفاوتی می‌توانند تقسیم بندی بشوند ولی تقسیم بندی که در زیر ارائه می‌دهم یک تقسیم بندی کاربردی از…

کلیات و سرفصل روش تحقیق آکادمیک پژوهش وکنجکاوی از تمایلات طبیعی بشر است وروشهای تحقیق در حقیقت ابزارهای دستیابی به حقیقت هستند. پیشرفت های علمی بشر تا حدودی مرهون روشهای شناختن ودانستن است. هدف کلی این واحد درسی آن است که دانشجویان را به طور مقدماتی باشیوه های تحقیق درعلوم تربیتی وروان شناسی آشنا کند تا آنان بتوانندضمن اینکه بااصول علمی تحقیق آشنامی شوند،یافته های پژوهش درعلوم انسانی را مورد مطالعه قرار دهند. فصل اول نظریه عبارت است از مجموعه ای ازروابط درونی ساختها(مفاهیم) ، تعاریف وقضایایی که دیدگاه منظمی ازپدیده ها راازطریق تعیین روابط بین متغیرها به منظور تبیین ، پیش بینی وکنترل پدیده ها…

نگاه معنا گرای هایدگر به ماهیت نوآوری پرسش هایدگر از فناوری موقعیت غریبی در دانشگاه های امروزی پیدا کرده است. پس از جنگ جهانی دوم علوم انسانی و اجتماعی به سمت دترمینیسم فناوری سوق داده شدند. اگر فناوری برای مدرن کردن ما مورد ستایش نیست، باید آن را به جهت بحران های فرهنگی که به وجود آورده سرزنش و نقد کرد. خواه دترمینیسم را خوشبینانه ببینیم یا بدبینانه، این مفهوم تبیینی بنیادین از مدرنیته ارائه می کند. گویی مدرنیته، پدیده ای واحد است. اما این رویکرد هم اکنون از سوی اندیشه هایی که تفاوت ها – از جمله تفاوت های فرهنگی – را در پذیرش و اتخاذ…

شناخت انواع پژوهش (روش تحقیق) پژوهش پایه‌ای می‌تواند زمینه «پژوهش کاربردی» را فراهم آورد، اما در وهله اول متوجه کاربرد آن در زندگی انسان‌ها نیست. در حالی که پژوهش‌های کاربردی دارای جنبه عملی و مستقیما متوجه حل مشکلات جامعه و بشریت می‌باشند. در ضرورت انجام این دو دسته از مطالعات شکی نیست. به عنوان مثال تصمیم گیرندگان سیاسی هر کشور به جهت کسب توانایی در اداره عملی جامعه، نیازمند پژوهش‌های کاربردی می‌باشند و این دسته از پژوهش‌ها خود متکی بر پژوهش‌های پایه‌ای هستند. مطالعه اکتشافی و مطالعه تفصیلی (مطالعه اصلی) مطالعه اکتشافی، مطالعه‌ای مقدماتی است. که بنا بر نوع تحقیق عمدتا از طریق مطالعات کتابخانه‌ای،…

بررسی توقعات موضوعی از میدان های شهری میادین از اثرگذار ترین فضاهای شهری در ذهنیت شهروندان هستد تا حدی که معمولا ساکنان یک شهر، مناطق مختلف شهرشان را بوسیله میادین آن از هم باز شناسی می کنند و ساده ترین راه آدرس دهی به یک غریبه در شهر را با راهنمایی وی از طریق میادین بعنوان نقاط شاخص شهری انجام می دهند. میدان در مقابل حرکت و پویایی اجتناب نا پذیر حاکم بر خیابان دارای نوعی سکون است. این سکون امکان مکث یا آسودن در میان شبکه شلوغ خیابان ها را فراهم می سازد. مکث کردن باعث می شود که امکان برقراری ارتباط با دیگران افزایش یابد و…

اهمیت توجه به مکان در طراحی فضای انسان مدار مکان ها از ساختمان های منفرد و یا تردد خودروها مهم تراند. با این حال در سراسر دنیا اکثر فعالیت های مربوط به برنامه ریزی و طرح ریزی شهری، بر دو مورد اخیر تمرکز می کنند .. امروزه باید توجه بیش از حد به ساختمان ها و سایر عناصر مصنوع را کنار گذاشته و به جای آن، به مکان ها به عنوان یک کل بیاندیشیم. همچنین باید ساختمان های کلان مقیاس دهه ی گذشته – که توسط اتوبان ها از هم جدا شده اند – و قطعه زمین های بزرگ بایر را فراموش کنیم. این راه حل های نسنجیده نتوانست…

پاپ فرانسیس، توسعه پایدار و دغدغه محیط زیست با اینکه نامه پاپ فرانسیس دربارۀ محیط زیست توجه عمومی را در جهان به خود برانگیخته است، اما افراد معدودی از نزدیکیِ رویکرد پاپ و اشارات او در این نامه به دیدگاه‌های رومانو گواردینی۲، فیلسوف و کشیش کمتر شناخته شده آلمانی، آگاهی دارند. پاپ فرانسیس در نامه اخیرش علاوه بر ارجاع به ژان پل دوم و بندیکت شانزدهم، به نوشته‌های گواردینی نیز ارجاعات متعددی داشته است؛ و بخش‌های قابل توجهی از نوشتۀ او، مانند احساس ظهور نوعی فاجعه، مقابله تمام عیار با بت‌های تکنوکراتیک و امیدواری برای احیای معنوی کاملاً تحت تأثیر گواردینی نوشته شده است

پدیدارشناختی صورتی از پژوهش تفسیری است که کانون توجه خود را بر ادراک بشر ، به ویژه کیفیت های زیباشناختی تجربه وی معطوف می سازد و ارتباطی بسیار نزدیک با پژوهش هنری دارد. البته تجربه انسانی الزاما مستلزم ادراک ، تفکر و عمل است اما همگی آنها با ادراک آغاز می شوند و در این صورت پژوهش پدیدار شناختی پژوهشی است که بر محتوای تجربه آدمی متمرکز است.

این پژوهش در بنیادی ترین شکل خود ، ادراک انسانی افراد و نتایج توصیف این ادراکات را تا آنجا که مستقیما به ادراکات دیگر افراد مربوط می شود را بررسی میکند.

کیفیت تجربه انسان به نحوی است که به طور مشخص او را از حیوانات متمایز می کند . تجربه حیوانات حتی در گونه هایی مثل شامپانزه و دلفین که از لحاظ ذهنی شباهت بسیاری به انسان دارند باز هم ناقص است زیرا شواهد بسیار اندکی وجود دارد که بر شعور این حیوانات در ادراک ، تفکر و عملشان دلالت کند.

انسان تنها موجودی است که می تواند به نحوی کامل تجربه های خود را تجربه کند !

انسان می تواند در باب معنای دریافت های خویش بیندیشد و راه های بدیل عمل را ارزیابی کند. تجربه انسانی ناظر بر ارتباط درونی و مداوم میان فرایند های ادراک ، تفکر و عمل است که پالایش هر کدام به عمق و پالایش دیگری منتهی می شود.

آگاهی ما از ادراک خارجی ، زیست – جهان ماست که بوسیله آن در ژرف ترین احساس شخصی مان به سر می بریم.آگاهی آغازین ما از ادراکات خارجی می تواند به منزله ادراک ما از دریافت هایمان مدنظر قرار گیرد و این همان چیزی است که زیست-جهان فرد با آن آغاز میشود . با این وجود دوباره تصریح می شود که ادراک مقدم بر تکوین معنی و عمل است . یعنی هنگامی که ما جهان خارج را در درون خود احساس می کنیم قبل از در نظر گرفتن معنای آن یا قبل از انجام هر عملی ان را ادراک می کنیم.

ادراکات ما ، به اندازه برنامه های درسی اساسی زندگی فردی ، حائز اهمیت است گرچه از جهان خارج متاثر می شوند ولی درونی و خود گردانند. اینها همان چیزهایی هستند که موضوع بررسی پژوهش پدیدار شناختی قرار می گیرند.

موضوع پدیدارشناختی همین ادراک انسان می باشد بنابراین پژوهش پدیدارشناختی ناظر بر بررسی شهودی اگاهی های اولیه خود پژوهشگر ، بررسی تجربی شواهد مربوط به آگاهی های نخستین افراد دیگر و در نهایت استفاده از برخی معانی یا رسانه ها نظیر نقاشی ، شعر یا نثر و … جهت ارائه استعاری آنچه که پژوهشگر از ادراکات زیست-جهانی دریافت می کند.

اما نکته ای که باید مورد توجه واقع شود این است که هرچه شرح و بسط و تحلیل بیشتری انجام گیرد ، توصیف های پدیدار شناختی بیشتر جنبه تفسیری پیدا میکند . به این معنی که از ویژگی تاملی ، روایی و حتی عملی زیادتری برخوردار می شود حال آنکه ما تاکید کردیم که پژوهش پدیدارشناختی اساسا در توصیف ادراکات زیست-جهانی افراد متبلور می شود.این توصیف ها فرصت کسب تجربه مشابه با تجربه نخستین دیگران را برای ما فراهم میکنند و بنابر این زیست-جهان ما را تغییر میدهد.

همانطور که در ابتدای بحث اشاره شد ، پژوهش پدیدار شناختی صرف نظر از شکل بنیادی آن ، تمایز دقیق با پژوهش تفسیری ندارد ، زیرا آگاهی انسان از ادراکات الزاما به ملاحظه آگاهانه معنی آنها می انجامد. با این حال نویسنده مقاله از تمایز میان پدیدارشناسی و تاویل ( هرمنوتیک ) جهت تصریح ماهیت پژوهش پدیدار شناسی و مشخص کردن تعدادی از نمونه پژوهش های آن که در مطالعات برنامه درسی انجام شده است ، حمایت میکند.

منبع پژوهش پدیدار شناسی:

شورت، ادموند سی. (1388). روش شناسی مطالعات برنامه درسی، ترجمه محمود مهر محمدی و همکاران. تهران: انتشارات سمت.

اصل مقاله صص228-246 کتاب فوق می باشد وآنچه دربالا آورده شد خلاصه آن می باشد

مطلب آموزشی بالا مربوط به پژوهش پدیدار شناسی است که در سایت یونی تحلیل آن را در اختیار شما پژوهشگر عزیز قرار داده ایم.

پژوهش پدیدار شناسی