تحقیق پیمایشی

برای بررسی توزیع ویژگی های یک جامعه آماری روش تحقیق پیمایشی به کار می رود. این روش برای پاسخ به سؤالاتی از قبیل ماهیت شرایط موجود چگونه است؟ چه رابطه ای بین رویدادها وجود دارد؟ و… ، به کار می رود.

تحقیقات پیمایشی خود به سه دسته روش مقطعی، روش طولی و روش دلفی تقسیم می شود.

الف. روش مقطعی:

این روش به منظور گردآوری داده ها درباره ی یک یا چند صفت در یک مقطع زمانی از طریق نمونه گیری از جامعه انجام می شود.

برای مثال به منظور بررسی میزان علاقه دانش آموزان سال آخر راهنمایی به ادامه تحصیل در شاخه های مختلف آموزش متوسطه، می توان از روش تحقیق پیمایشی به شیوه مقطعی استفاده نمود.

ب. روش طولی:

در بررسی های پیمایشی طولی، داده ها در بازههای زمانی مختلف گردآوری می شوند. به این ترتیب تغییرات برحسب زمان بررسی شده و به رابطه ی بین متغیرهای از نظر تغییرات در طول زمان پی برده می شود.

سه نوع بررسی طولی را می توان نام برد. بررسی روند فرآیندها، بررسی یک گروه ویژه (یک گروه سنی یا گروه هم دوره) و بررسی یک گروه منتخب.

به عنوان مثال در«بررسی روند فرآیندها» میتوان بررسی سیر تحول ثبت نام دانشجویان دختر در آموزش عالی کشور را مورد نظر قرار داد. در مورد «بررسی یک گروه ویژه» می توان پیشرفت تحصیلی پذیرفته شدگان دانشکده ی علوم تربیتی در سال 1390 را مورد نظر قرار داد. برای بررسی «گروه منتخب» نیز این سؤال مورد نظر است که : چه تغییراتی در افراد خاص(گروه منتخب) به وجود آمده است و علت تغییرات چه بوده است؟ برای مثال بررسی عوامل مؤثر در پیشرفت تحصیلی دانشجویان سهمیه ای رشته های مهندسی ورودی1390 دانشگاه تهران را می توان نمونه ای از موضوعات این نوع تحقیق نامید.

ج. روش دلفی:

زمانی که بخواهیم در مورد اتفاق نظر یک جمع درباره موضوعی خاص به بررسی بپردازیم، از روش دلفی استفاده می کنیم.

برای مثال به منظور بررسی نظر هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی در مورد مشکلات این رشته در دانشگاه ها، می توان این روش را بکار برد. برای این منظور اولین قدم آن است که مجموعه ای از سؤالات در مورد مسائل تهیه کرد و آن را برای تمام اعضای هیئت علمی ارسال نمود و از آنان خواست که درجه اهمیت هر یک را تعین نمایند. در مرحله دوم پرسشنامه ای براساس رتبه بندی بدست آمده تهیه می شود و از پاسخگویان درخواست می شود در صورتیکه نظراتشان با رتبه بندی بدست آمده مغایرت دارد، توجیه خود را ارائه نمایند. به این ترتیب می توان به یک توافق از نقطه نظری تشخیص مسائل یاد شده دست یافت.

تحقیق پیمایشی یک روش تحقیق کمی است که شامل جمع آوری اطلاعات از نمونه ای از افراد از طریق پرسشنامه های ساختاریافته یا نظرسنجی می باشد. این روش به طور گسترده در زمینه های مختلف از جمله علوم اجتماعی، بازاریابی، روانشناسی، آموزش و بهداشت عمومی استفاده می شود. تحقیقات پیمایشی به محققان اجازه می دهد تا داده ها را در مورد موضوعات مختلفی مانند نگرش ها، نظرات، رفتارها، جمعیت شناختی و غیره جمع آوری کنند.

در اینجا مولفه ها و مراحل کلیدی درگیر در انجام تحقیقات پیمایشی آمده است:

1. تعریف اهداف تحقیق:
اهداف تحقیق خود و اطلاعات خاصی را که می خواهید از طریق نظرسنجی جمع آوری کنید، مشخص کنید. سؤالات یا فرضیه های تحقیق خود را به وضوح تعریف کنید.

2. یک نمونه را انتخاب کنید:
یک نمونه نماینده از افراد از جمعیت مورد نظر انتخاب کنید. اطمینان حاصل کنید که حجم نمونه برای تجزیه و تحلیل آماری قابل اعتماد کافی است.

3. ابزار نظرسنجی را توسعه دهید:
یک پرسشنامه ساختاریافته ایجاد کنید که شامل مجموعه ای از سوالات است که برای جمع آوری اطلاعات مورد نظر طراحی شده است. استفاده از ترکیبی از انواع سؤال، مانند سؤالات بسته (چند گزینه ای، مقیاس لیکرت) و سؤالات باز را در نظر بگیرید.

4. پیش آزمون نظرسنجی:
آزمایش آزمایشی نظرسنجی را بر روی یک گروه کوچک انجام دهید تا هر گونه مشکل در مورد عبارت، وضوح یا قالب بندی را شناسایی کنید. این به اصلاح پرسشنامه قبل از اجرای آن در نمونه کامل کمک می کند.

5. روش جمع آوری داده ها را انتخاب کنید:
در مورد روش اجرای نظرسنجی تصمیم بگیرید. گزینه ها عبارتند از مصاحبه حضوری، مصاحبه تلفنی، نظرسنجی آنلاین، نظرسنجی مبتنی بر کاغذ یا ترکیبی از روش ها.

6. اجرای نظرسنجی:
نظرسنجی را با استفاده از روش انتخابی بین نمونه انتخاب شده توزیع کنید. اطمینان حاصل کنید که شرکت کنندگان دستورالعمل ها و سوالات را به وضوح درک می کنند.

7. جمع آوری داده ها:
پاسخ های شرکت کنندگان را جمع آوری کنید. سوابق دقیق را حفظ کنید و از دستورالعمل های اخلاقی برای جمع آوری داده ها و حفظ حریم خصوصی شرکت کنندگان پیروی کنید.

8. پاک کردن و تجزیه و تحلیل داده ها:
داده های جمع آوری شده را با بررسی خطاها، ناسازگاری ها و پاسخ های از دست رفته پاک کنید. سپس، تجزیه و تحلیل آماری را برای کشف الگوها، روابط و روندها در داده ها انجام دهید.

9. تفسیر نتایج:
یافته ها را بر اساس تجزیه و تحلیل تفسیر کنید. به سؤالات یا فرضیه های تحقیق بپردازید و در مورد پیامدهای نتایج بحث کنید.

10. گزارش و به اشتراک گذاری نتایج:
گزارش یا ارائه ای ایجاد کنید که فرآیند تحقیق، روش ها، نتایج و نتیجه گیری ها را خلاصه کند. یافته ها را با ذینفعان یا مخاطبان مرتبط به اشتراک بگذارید.

ملاحظات کلیدی برای تحقیق پیمایشی موفق:

طراحی سؤال: سؤالات واضح، مختصر و بی طرفانه بنویسید. از سوالات پیشرو یا بارگذاری شده که ممکن است پاسخ‌ها را سوگیر کند، خودداری کنید.

نمونه گیری: مطمئن شوید که نمونه معرف جمعیتی است که در حال مطالعه آن هستید. اغلب از روش های نمونه گیری تصادفی یا نمونه گیری طبقه ای استفاده می شود.

نرخ پاسخ: هدف از نرخ پاسخ بالا برای به حداقل رساندن سوگیری عدم پاسخ و بهبود تعمیم پذیری نتایج.

آزمایش آزمایشی: برای شناسایی هر گونه مشکل و بهبود پرسشنامه، نظرسنجی را با یک گروه کوچک از قبل آزمایش کنید.

اخلاق: هنگام جمع آوری و استفاده از داده های نظرسنجی، دستورالعمل های اخلاقی را رعایت کنید. از محرمانه بودن شرکت کنندگان محافظت کنید و رضایت آگاهانه را دریافت کنید.

تجزیه و تحلیل داده ها: با توجه به اهداف تحقیق و انواع سؤالات، از تکنیک های آماری مناسب برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده کنید.

روایی و پایایی: اعتبار (دقت اندازه گیری ها) و پایایی (ثبات اندازه گیری ها) ابزار پیمایش را ارزیابی کنید.

بستر نظرسنجی: اگر از نظرسنجی های آنلاین استفاده می کنید، یک پلت فرم نظرسنجی قابل اعتماد و مطمئن را انتخاب کنید.

تحقیق پیمایشی روشی ساختاریافته برای جمع آوری داده های کمی فراهم می کند که می تواند به محققان کمک کند تا تصمیمات آگاهانه و نتیجه گیری بر اساس شواهد تجربی را بگیرند.

مقالعه ای که در بالا آن را مطالعه فرمودید مربوط به بحث تحقیق پیمایشی است،که تیم تحلیلی یونی تحلیل آن را برای شما عزیزان و پژوهشگران گرد آوری کرده است.