طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه
در این طرح سه مرحله قابل ذکر است: 1- اجرای پیش آزمون (اندازه گیری متغیر وابسته) پس از انتخاب و گمارش تصادفی آزمودنی ها به گروه آزمایش و گواه؛ 2- اعمال مداخله ای آزمایشی بر گروه آزمایش و 3- اجرای پس آزمون (اندازه گیری متغیر وابسته).
همانطور که قطعا می دانید یکی از بهترین راه ها برای انجام آزمایش های صحیح و بدون نقص طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه زیرا شما به راحتی می توانید با نتایج قبل و بعد ار کار، نتایج خود را با گروه گواهی که هیج کاری یا آزمایشی بر روی آن انجام نشده است مقایسه کنید.
جهت دانلود پروژه های طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه کلیک کنید .
جهت دانلود پکیج تحلیل کوواریانس تک متغیری در spss کلیک کنید .
در این طرح، تمام عوامل مهم تهدیدکننده ی اعتبار درونی مهار می شوند، اما از عوامل تهدید کننده ی اعتبار بیرونی، اثر تعامل آزمون و مداخله ی آزمایشی باقی می ماند.
اگر آشنایی با آزمون در یک طرح پژوهشی خاص مشکل ساز باشد و یا آزمون هم ارزی برای اجرا در پس آزمون در دست نباشد، طرح پس آزمون با گروه کنترل بر طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل از این نظر برتری دارد.
در صورتی که گمارش تصادفی رعایت شود و حجم نمونه در هر گروه کمتر از 30 نفر نباشد، می توان به برابری گروه ها در پیش آزمون امیدوار بود و از اجرای پیش آزمون صرف نظر کرد.
1- با داشتن نمره ی پیش آزمون به برابری گروه ها اطمینان بیشتری پیدا حاصل می شود.
2- با کنترل پیش آزمون در تحلیل کوواریانس و کاهش واریانس خطا در نمره های باقیمانده ی پس آزمون، توان آماری آزمون برای رد فرض صفر غلط و نشان دادن اثر مداخله ی آزمایشی افزایش می یابد.
3- تعامل میان مداخله ی آزمایشی با آزمودنی ها مطالعه می شود. به عبارت دیگر، به این پرسش که آیا تفاوت مشاهده شده میان گروه ها در پس آزمون منحصرا ناشی از اعمال مداخله ی آزمایشی است یا تفاوت های فردی آزمودنی ها (یعنی برخی از آزمودنی ها از مداخله بیشتر سود برده و برخی کمتر)، پاسخ داده می شود.
نکته ی اخیر از اهمیت ویژه ای برخوردار است که با بررسی آن، نقش واقعی مداخله و تفاوت های فردی روشن می شود.
تنها زیان طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه این است که آزمودنی ها به دلیل اجرای پیش آزمون، با نوع آزمون آشنا می شوند که البته خطر کمی هم نیست.
به هر حال، انتخاب میان دو طرح با پیش آزمون و بدون پیش آزمون، به دیدگاه پژوهشگر، گرایش پژوهشگران به یک طرح خاص و ملاحظات مربوط به پژوهش بستگی دارد.
جهت دانلود پروژه های طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه کلیک کنید .
جهت دانلود پکیج تحلیل کوواریانس تک متغیری در spss کلیک کنید .
| پسآزمون |
| بدين معنى که وقتى افراد گروه آزمودنى به‌طور متجانس برگزيده شدند، در معرض متغير مستقل قرار مى‌گيرند. سپس از آنها آزمون بعمل مىآيد و نتايج مورد تجزيه‌و‌تحليل قرار مى‌گيرد. ايراد اصلى اين روش آن است که معيارى براى مقايسه نتايج آزمون با آن وجود ندارد و محقق ناچار است يافته‌ها را بصورت غيرمستقيم و ادراکى با گروههاى مشابه مقايسه کند. |
| پيشآزمون و پسآزمون |
| در اين روش از گروه متجانس قبل از تأثير متغير مستقل آزمون به عمل مىآيد (t۱). سپس تحت تأثير متغير مستقل قرار مى‌گيرند و پس از آن مجدداً از آنها آزمون گرفته مى‌شود (t۲) و نتايج آن با نتايج آزمون قبل مقايسه مى‌گردد. اگرچه اين روش از روش قبلى بهتر است، از متغيرهاى ناخواسته متأثر مى‌شود و نمى‌توان تمام تفاوت‌هاى موجود بين نتايج دو آزمون را ناشى از متغير موردنظر دانست. البته اگر آزمودنى‌ها از رخدادهاى مشابه متغير مستقل يا تحول روانى و فيزيولوژيک يا تحول در ابزار و روش‌هاى کار و کاهش تعداد، متأثر نشوند، مى‌توان به نتايج تحقيق اعتماد کرد. |
| آزمايش با استفاده از دو گروه شاهد و آزمايش |
| در اين روش افراد متجانس آزمودنى بطور تصادفى به دو گروه الف و ب تقسيم مى‌شوند. در اين حالت، گروه الف را گروه آزمايشى مى‌نامند که تحت تأثير متغير يا متغيرهاى مستقل قرار مى‌گيرند؛ گروه ب را گروه کنترل يا گروه شاهد يا گروه گواه مى‌نامند که تحت تأثير متغيرهاى مستقل قرار نمى‌گيرند. اين روش نيز به دو صورت قابل انجام است: استفاده از پس آزمون، استفاده از پيشآزمون و پسآزمون. |
| استفاده از پسآزمون |
| بدين معنى که پس از انتخاب دو گروه، يکى بعنوان گروه آزمايش و ديگرى بعنوان گروه شاهد تعيين مى‌شود. سپس گروه آزمايش تحت تأثير متغير مستقل قرار مى‌گيرد. در اين روش چون قبل از اعمال متغير، شاخصى براى تشابه و توازن دو گروه وجود ندارد، امکان دارد تفاوت‌هاى بدست آمده بعنوان متغير ناخواسته در نتايج تحقيق تأثير بگذارد. |
| استفاده از پيشآزمون و پسآزمون |
| در اين روش قبل از اعمال متغيرها، از هر دو گروه آزمايش و کنترل آزمون به عمل مىآيد و وضعيت آنها روشن مى‌شود. سپس گروه آزمايش تحت تأثير متغير مستقل قرار مى‌گيرد. پس از آن از هر دو گروه آزمون به عمل مىآيد و نتايج دو آزمون با همديگر مقايسه مى‌شود. در صورت وجود اختلاف معنى‌‌دار، محقق مى‌تواند از مؤثر بودن متغير مستقل اطمينان حاصل نمايد. |
| اين روش در بين روش‌هاى آزمايشى ذکر شده از اعتبار بالاترى برخوردار است، مشروط بر آنکه اولاً افراد و گروهها از تجانس لازم برخوردار بوده، به روش تصادفى انتخاب شده باشند؛ ثانياً ميزان تأثير متغيرهاى ناخواسته و مزاحم به حداقل کاهش يابد. |
مطلب آموزشی بالا مربوط به کوواریانس تک متغیری است که در سایت یونی تحلیل آن را در اختیار شما پژوهشگر عزیز قرار داده ایم.